Horta, advocaat van Poelaert: De les van het Justitiepaleis
Stéphane Demeter, Nikolaus Hirsch, Yaron Pesztat, Bety Waknine
CIVA, 2023
€39,00
Het Justitiepaleis van Brussel, dat in 1883 werd ingehuldigd, heeft talloze aanpassingen ondergaan die de samenhang en leesbaarheid grotendeels hebben veranderd. Vandaag de dag is deze “mastodont” synoniem geworden voor een labyrintische architectuur die een rechtssysteem uit een ander tijdperk belichaamt.
De kern van deze publicatie is een onuitgegeven tekst van 70 pagina’s geschreven door Victor Horta waarin hij, als ‘advocaat’ van Joseph Poelaert en diens werk, de integriteit van het Paleis probeert te verdedigen.
De tekst is vergezeld door een uitgebreid geïllustreerde architecturale analyse en een reflectie over de toekomst van de justitiële functie binnen het Paleis.
In een ongepubliceerde tekst verdedigt Victor Horta het Justitiepaleis en zijn architect Joseph Poelaert. Hij was ontstemd over de wijzigingen die aan het gebouw werden aangebracht sinds het in 1883 werd ingehuldigd – wijzigingen die volgens hem het oorspronkelijke architecturale ontwerp van Poelaert op geen enkele manier respecteerden – en wierp zich op als verdediger van het gebouw. Hij was nochtans lid van de commissie die verantwoordelijk was voor het toezicht op de werkzaamheden. Uit die commissie nam hij echter ontslag omdat hij nooit gehoord werd. Zo was hij vrij om kritiek te leveren op degenen die hij beschouwde als beeldenstormers en filistijnen die niets begrepen van het genie van Poelaert. En hij was niet van plan om die kans aan zich voorbij te laten gaan.
De tekst, die werd teruggevonden in de archieven van het Hortamuseum, wordt nu in zijn geheel gepubliceerd, vergezeld van commentaar om hem begrijpelijker te maken. De tekst gaat ook vergezeld van een reeks reflecties die het resultaat is van diepgaand onderzoek en zo een frisse kijk op het gebouw biedt. Het resultaat is een gedetailleerde analyse van de architectuur van het oorspronkelijke gebouw en de vele transformaties die het onderging, waarbij de overeenkomsten tussen het Justitiepaleis en het werk van Horta worden belicht. Er wordt ook teruggeblikt op de internationale invloed van het gebouw, waarvan vandaag de dag nog steeds klonen te vinden zijn in Zuid-Amerika.
Een fotoreportage van de huidige staat van het gebouw legt sporen uit het verleden vast en vergelijkt deze met de opeenvolging van ingrepen die in het gebouw zijn uitgevoerd. Tot slot dragen een programmatische reflectie over de gerechtelijke functie van het Justitiepaleis en een richtlijn voor de erkenning van de uitzonderlijke universele waarde van het gebouw bij aan het debat over de toekomst van het Paleis in de context van de aanstaande renovatie.
ISBN: 9782930391687
