Architecture in Belgium: Dossier Building for Culture (A+ 306)
Lisa De Visscher (ed.)
CIAUD/ICASD Information Centre for Architecture, Urbanism and Design, 2024
€24,95
Een golf van nieuwe of vernieuwde musea en theaters, de toonvoorbeelden van wat we onder ‘culturele infrastructuur’ verstaan, maar waartoe ook bibliotheken en muziekzalen behoren, lijkt zich vandaag te ontrollen. Het aantal recente projecten en projecten in de pijplijn is niet op een hand te tellen; de restauratie van het KMSKA (Kaan Architecten) en de ‘infrastructuursprong’ van het MuHKA in Antwerpen, de ‘ontdubbeling’ van het SMAK (51N4E en NU) en een nieuwe vleugel van het Designmuseum (Atama) in Gent, gloednieuwe theaters in Louvain-la-Neuve (Ouest) en in Leuven (Sergison Bates Architects), de verbouwingen van het Museum voor Schone Kunsten (XDGA en Barbara Van der Wee) en het Maison de la Culture (A Practice) in Doornik, het nieuwe Biermuseum in het oude Beursgebouw (Robbrecht en Daem, p. 20) en het prestigieuze Kanal Pompidou (noA – Sergison Bates – EM2N) in Brussel, dat in 2025 de deuren opent. Aan bouwwoede in de culturele sector dus geen gebrek. En deze investeringsdrang lijkt gepaard te gaan met een zoektocht naar wat de huidige maatschappelijke rol van een cultuurgebouw zou kunnen zijn.
Het bevragen en uitdagen van de functie van een museum – en bij uitbreiding elke culturele infrastructuur – is niet nieuw. In de 20ste eeuw maakten kunst en cultuur een identiteitscrisis door, en dus ook hun toegeëigende plekken. ‘De dag zal niet meer ver zijn, vrees ik, dat toeschouwers in drommen door de zalen trekken, met petjes op en met vlaggetjes, en bij hun favoriete schilderij heffen ze uit volle borst een clublied aan.’ In 1987 beklaagde Rudi Fuchs, Nederlands kunsthistoricus en toenmalig directeur van het Stedelijk Museum in Amsterdam, er zich over dat musea dreigden te vervellen van pure plekken voor presentatie en contemplatie tot ‘belevingscentra’, zo laagdrempelig mogelijk, voor een zo breed en internationaal mogelijk publiek. De bezuinigingen op kunst en cultuur dwingen musea en theaters nog steeds te focussen op het verhogen van het bezoek door grotere blockbuster-tentoonstellingen en -voorstellingen.
ISBN:
